Co to jest orzeczenie o niepełnosprawności i czym różni się od orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego?

Dwa niezależne dokumenty


Z artykułu dowiesz się:

  • co to jest orzeczenie o niepełnosprawności,
  • kto może się starać o taki dokument,
  • czym różni się orzeczenie o niepełnosprawności od orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
  • w jaki sposób uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności.


Orzeczenie o niepełnosprawności, najprościej mówiąc, to dokument, który potwierdza, że jest się osobą niepełnosprawną. Rodzice dziecka, które posiada orzeczenie o niepełnosprawności mogą starać się o przyznanie mu różnych świadczeń, ulg czy rehabilitacji. Szczegółowe informacje, jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności znajdują się na stronie Serwisu Rzeczpospolitej Polskiej tutaj.


Co powinien zrobić rodzic, kiedy rozwój dziecka niepokoi?

Jeśli rozwój dziecka budzi obawy, a rodzic zauważa problemy, które nie powalają mu spać spokojnie nie ma na co czekać. Im wcześniej problem zostanie zdiagnozowany, tym szybciej można będzie podjąć kroki, które zapewnią dziecku fachową pomoc, a tym samym pozwolą na lepszy start w przyszłość. Od czego zacząć?

  • Krok 1 – konsultacja lekarska z pediatrą, który wykluczy lub potwierdzi problemy zdrowotne dziecka. W przypadku niepokojących pediatrę symptomów lekarz skieruje na dalsze badania i diagnozę do konkretnego specjalisty (np. neurologa, psychiatry, itd.).
  • Krok 2 – kontakt z przedszkolem lub szkołą – rozmowa z nauczycielami, wychowawcą, pedagogiem, psychologiem lub logopedą (w zależności od niepokojących problemów) na temat trudności dziecka.
  • Krok 3 – wizyta w poradni psychologiczno-pedagogicznej w celu wykluczenia zaburzeń rozwojowych.

W przypadku diagnozy o niepełnosprawności (które nie jest wyrokiem) należy postarać się o dwa dokumenty:

  1. orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnegowydawane przez publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Orzeczenie potrzebne jest do placówki oświatowej do której uczęszcza dziecko (przedszkole, szkoła), aby mogło korzystać z kształcenia specjalnego, dostosowania wymagań edukacyjnych i innego oceniania.
  2. orzeczenie o niepełnosprawności wydawane przez Powiatowy/ Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Dokument potrzebny jest aby skorzystać z zasiłku i świadczenia pielęgnacyjnego, ulgi rehabilitacyjnej, możliwości uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych organizowanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Posiadając orzeczenie o niepełnosprawności zyskuje się prawo do skorzystania z ulgi na przejazdy lub ulgi rehabilitacyjnej w rozliczeniu PIT.

Należy pamiętać, że w Polsce działa podwójny system orzekania o niepełnosprawności dzieci, w związku z tym orzeczenie o niepełnosprawności i orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego to dwa różne dokumenty. Rodzice często myślą, że mając orzeczenie o niepełnosprawności dziecko, co do zasady, będzie miało zapewnioną pomoc w szkole. Niestety tak to nie działa. Aby w pełni korzystać z pomocy szkolnej należy mieć drugi dokument, czyli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

30 komentarzy

    • Chcąc otrzymać zasiłek trzeba postarać się o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności. Orzeczenie wydane z poradni psychologiczno-pedagogicznej jest podstawą dla szkoły do przyznania dziecku kształcenia specjalnego.

  • Dzień dobry.
    Moja córka jest na etapie orzeczenia o kształceniu specjalnym.
    Szkoła powinna realizować zapisy IPET, m.in. zapewnić psychologa o odpowiedniej specjalizacji. Jak wygląda finansowanie typu subwencja, jeśli dziecko nie ma orzeczenia o niepełnosprawności?
    Idąc dalej, po uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności szkoła może dostać subwencję. Czy może cześć środków przekierować na zewnętrzną pomoc psychologiczną?
    Pozdrawiam
    Seweryn

    • Na każde dziecko z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego szkoła otrzymuje subwencję. Środki z subwencji mogą być częściowo przekierowane na realizowanie pomocy poza szkołą – w tym celu najlepiej porozmawiać z dyrektorem placówki i upewnić się, jak to wygląda w Państwa szkole. Jeśli córka ma orzeczenie, w szkole musi być realizowane kształcenie specjalne wynikające z danego typu niepełnosprawności.

  • Mam pytanie o kryterium przyjęcia do przedszkola ze względu na niepełnosprawności rodzeństwa. Starszy syn ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, ale nie ma orzeczenia o niepełnosprawności. Czy to uprawnia młodszego do skorzystania z tego kryterium przy rekrutacji do przedszkola?

    • W przepisach prawa – Prawo oświatowe Art. 131. 1. wskazany jest następujący zapis: Do publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego przyjmuje się kandydatów zamieszkałych na obszarze danej gminy.
      2. W przypadku większej liczby kandydatów spełniających warunek, o którym mowa w ust. 1, niż liczba wolnych miejsc w publicznym przedszkolu, oddziale przedszkolnym w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formie wychowania przedszkolnego, na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego są brane pod uwagę łącznie następujące kryteria:
      1) wielodzietność rodziny kandydata;
      2) niepełnosprawność kandydata;
      3) niepełnosprawność jednego z rodziców kandydata;
      4) niepełnosprawność obojga rodziców kandydata;
      5) niepełnosprawność rodzeństwa kandydata;
      6) samotne wychowywanie kandydata w rodzinie;
      7) objęcie kandydata pieczą zastępczą.
      Podsumowując, orzeczenie o niepełnosprawności jest konieczne.

  • Dzień dobry
    Dziecko moje ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego na tej podstawie ma rewalidację i zajęcia socjoterapeutyczne(szkoła podstawowa). Dziś dostałam telefon ze szkoły z prośbą o dostarczenie orzeczenia o niepełnosprawności,mam pytanie -do czego jest ono potrzebne? Według mnie wystarczy tylko te dotyczące kształcenia specjalnego.

    • Dzień dobry, ma Pani rację – kształcenie specjalne przyznawane jest w szkole dziecku posiadającemu orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Myślę, że w tej sytuacji najlepiej zapytać w szkole, dlaczego potrzebne jest orzeczenie o niepełnosprawności – może chodzi o jakieś dodatkowe wsparcie, które mogłaby Pani otrzymać?

  • Dzień dobry
    Syn ma orzeczenie o niepełnosprawności ucznia z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera wydane przez ppp. Co daje to orzeczenie? Czy na jego podstawie dostanę na syna zasiłek? Mogę umieścić go w rozliczeniu podatkowym jako dziecko niepełnosprawne?

    • Dzień dobry, orzeczenie wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną dostarcza się do szkoły i dzięki temu dziecko zostaje objęte kształceniem specjalnym. Jest to zatem dokument typowo dla szkoły/przedszkola. Zasiłek oraz inne świadczenia można uzyskać wtedy, kiedy posiada się orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydawane przez Powiatowy/Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Posiadając orzeczenie o niepełnosprawności zyskuje się prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej w rozliczeniu PIT.

    • Dzień dobry !!Czy orzeczenie o kształceniu specjalnym może wykluczać dziecko z wyjazdów np.na obóz harcerski i czy ZHP może domagać się informacji w tym temacie (ja nie mam życzenia okazywać ani informować bo z tego co wiem nie mam takiego obowiązku) i czy ZHP może przeprowadzać wywiad odnośnie mojego dziecka beż mojej zgody ???

      • Dzień dobry, jako rodzic to Pani decyduje, jakie informacje i dokumenty na temat swojego dziecka zechce Pani udostępnić. Niemniej trzeba wziąć pod uwagę, że czasami są to ważne informacje dla danej organizacji, zwłaszcza jeśli w grę wchodzi wyjazd. Nie orientuję się jak działa ZHP, więc w tym konkretnym przypadku nie pomogę.

  • Witam, a ja mam pytanie odnośnie pracy zdalnej dla rodzica opiekującego się dzieckiem niepełnosprawnym. W ustawie:
    “§ 6. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika, o którym mowa w art. 1421 § 1 pkt 2 i 3,
    pracownicy w ciąży, pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia, a także pracow-
    nika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym
    gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu
    niepełnosprawności, o wykonywanie pracy zdalnej…”
    Czy do tego potrzebne jest zaświadczenie o niepełnosprawności z MOPSu czy orzeczenie WWR i potrzebie specjalistycznego kształcenia wystarcza?

    • Dzień dobry, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną potrzebne jest tylko dla placówek oświatowych, ponieważ na podstawie orzeczenia dziecko może korzystać z kształcenia specjalnego w szkole/przedszkolu. Orzeczenie o niepełnosprawności wydawane przez MOPS jest potrzebne w celu uzyskania wszelkich innych świadczeń, poza oświatowych.

  • Dzień dobry,
    mam wyznaczony na wtorek (13.06) termin posiedzenia zespołu orzekającego (wniosek o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego). U syna (2 klasa liceum) stwierdzone m.in. spektrum autyzmu, zespół Aspergera, zaburzenia uwagi i koncentracji. Czy da się przewidzieć mając taką diagnozę, że orzeczenie będzie wydane, czy lepiej iść na posiedzenie, czy raczej taka obecność nie pomoże/zaszkodzi? Czy często zdarzają się przypadki odmowy (orzeczenie o braku potrzeby kształcenia specjalnego) – wszystkie badania dostarczone od prywatnych psychologów i lekarza; w tej samej poradni jest historia choroby w postaci opinii o dysleksji rozwojowej wydana 6 lat wcześniej.

    • Dzień dobry, nie jestem diagnostą w poradni, nie zasiadam także w zespole orzekającym, natomiast z opisanej przez Panią diagnozy syna jasno wynika, że będzie wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (w przypadku spektrum autyzmu nie może być inaczej). Moim zdaniem Pani obecność nie zaszkodzi, więc jak najbardziej można wziąć udział w posiedzeniu.

  • Czy dziecko które ma orzeczenie o ksztslceniu specjalnie I o niepelnosprawnosci należy się wyprawke ze szkoly takie jak kredki zeszytu itd?Czy za przedluzony pobyttakie dziecko powinno płacić?

    • Myślę, że najlepiej będzie udać się do MOPSU/GOPSU i zapytać o dodatkowe możliwości wsparcia, a także zapytać w sekretariacie danej szkoły, jak tego typu kwestie wyglądają w konkretnej placówce.

  • Czy jeżeli moje dziecko (szkoła średnia) mając orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego bez zapisu w orzeczeniu w zaleceniach o nauczycielu wspomagającym może ubiegać się o nauczyciela wspomagającego?

    • Witam, za mało szczegółów, żeby udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Jeśli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane jest ze względu na Zespół Aspergera lub autyzm można ubiegać się o nauczyciela współorganizującego kształcenie. Natomiast, jeśli w klasie jest już nauczyciel współorganizujący dla innego dziecka z orzeczeniem powinien wspomagać wszystkie dzieci z orzeczeniami, które są w danej klasie. Niemniej, w orzeczeniu powinien znaleźć się zapis o potrzebie nauczyciela współorganizującego kształcenie. Warto także skonsultować się z rejonową poradnią psychologiczno-pedagogiczną, gdzie specjaliści z pewnością udzielą wskazówek do dalszego działania.

  • Dzień dobry. Dziecko idzie teraz do pierwszej kl. szkoły podstawowej. Ma orzeczenie o kształceniu specjalnym ze względu na autyzm atypowy. Zastanawiam się czy warto starać się o orzeczenie o niepełnosprawności . Nie wiem czy miałby jakiekolwiek dodatkowe korzyści z takiego orzeczenia będąc uczniem szkoły podstawowej.

    • Dzień dobry, jeśli chodzi o szkołę niezbędne jest orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, ponieważ na jego podstawie szkoła realizuje IPET – Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny. Innymi słowy dziecko ma prawo korzystać z kształcenia specjalnego. Z kolei orzeczenie o niepełnosprawności potrzebne jest, aby m.in. skorzystać z zasiłku i świadczenia pielęgnacyjnego, ulgi rehabilitacyjnej, ulgi na przejazdy, możliwości uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych itp. – pytanie czy coś takiego Panią interesuje? 🙂 Pozdrawiam serdecznie

  • Dzień dobry,
    Syn – obecnie klasa VI – od klasy III objęty zindywidualizowaną ścieżką kształcenia (do klasy II orzeczenie o niepełnosprawności ze względu na skrajne wcześniactwo i zespół Westa) z roku na rok pogarsza wyniki badań psychologiczno – pedagogicznych. Czy pogarszające się wyniki klasyfikujące go mocno poniżej najniższego poziomu są przesłanką do starania się o orzeczenie z poradnii PP? Czy poradnia sama może zadecydować o wystawieniu orzeczenia zamiast opinii?

    • Dzień dobry, moim zdaniem, w tej sytuacji należałoby porozmawiać z poradnią o orzeczeniu. Ważne, aby mieli Państwo aktualne wyniki badań lekarskich i dostarczyli je do poradni. Poradnia powinna ponowić badania psychologiczno-pedagogiczne i jeśli będzie podstawa, wystawić orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Podstawą do orzeczenia jest np. niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim, ale nie pogranicze normy intelektualnej.

  • Dziendobry. Mam pytanie czy istotne jest okazanie dokumentu o KS na komisję do spraw orzekania o niepełnosprawności. Ponieważ tam zawarte jest niepełnosprawność sprzężona w tym autyzm I uposledzenie lekkie .
    Martwię się że to zaważy na dalszym przyznaniu punktów, ponieważ synek naprawdę nie funkcjonuje dobrze a tam akurat zachowywał się w miarę dobrze i stąd ich opinia z KS . Nie wiem co z tym zrobić. Dziękuję z góry za odp

  • Dzień dobry,
    Córka otrzymała nowe orzeczenie o niepełnosprawności w zwiazku ze zdiagnozowanym autyzmem do końca 2028. Posiada również aktualne orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego do końca nauki w zerówce. Teraz konieczne jest wyrobienie nowego orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego do szkoły podstawowej. Niestety poradnia psychologiczno pedagogiczna utrudnia jego wyrobienie i uważa że córka nie ma autyzmu. Co w tej sprawie powinniśmy zrobić? Czy orzeczenia muszą być że sobą spójne, tzn. muszą uwzględniać taka sama chorobę?

    • Dzień dobry, diagnozę autyzmu stawia lekarz psychiatra, a poradnia na podstawie odpowiednich dokumentów wydaje orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. W związku z tym, na początku należy udać się do lekarza i przeprowadzić niezbędną diagnozę, a następnie dostarczyć wyniki do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Dodam jeszcze, że autyzm nie jest chorobą.

Skomentuj pedagogonline.pl Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *