Nowa forma pomocy w przedszkolu i szkole
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- co to jest zindywidualizowana ścieżka kształcenia i kogo może obejmować,
- jak wygląda organizacja zajęć,
- jak wygląda procedura ubiegania się o zindywidualizowaną ścieżkę.
Zindywidualizowana ścieżka to nowa forma pomocy, która została wprowadzona rozporządzeniem MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji i udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach.
Dla kogo?
Zindywidualizowana ścieżka dotyczy zarówno dzieci objętych obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym, mówimy wtedy o zindywidualizowanej ścieżce realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, jak i uczniów w szkole i wtedy mamy do czynienia ze zindywidualizowaną ścieżką kształcenia.
Zindywidualizowana ścieżka realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz zindywidualizowana ścieżka kształcenia organizowane są dla uczniów, którzy mogą uczęszczać do przedszkola lub szkoły, ale ze względu na trudności w funkcjonowaniu (szczególnie zły stan zdrowia) nie mogą realizować wszystkich zajęć wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym oraz wymagają dostosowania organizacji i procesu nauczania do ich specjalnych potrzeb edukacyjnych.
Innymi słowy, aby dziecko zostało objęte zindywidualizowaną ścieżką musi spełnić 2 warunki:
- być w stanie chodzić do przedszkola lub szkoły, jednak trudności w jego funkcjonowaniu wynikające w szczególności ze stanu zdrowia muszą być na tyle duże, że dziecko nie jest w stanie realizować wszystkich zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym;
- wymagać dostosowania organizacji i procesu nauczania do jego specjalnych potrzeb edukacyjnych.
Zindywidualizowana ścieżka nie obejmuje uczniów:
- objętych kształceniem specjalnym,
- objętych indywidualnym nauczaniem,
- objętych indywidualnym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym.
Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy uczeń ma zapisane w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, a następnie zaplanowane w IPET zajęcia, które będą realizowane wspólnie z klasą oraz zajęcia indywidualnie lub w grupie do 5 osób. W tej sytuacji nie jest konieczna opinia w sprawie zindywidualizowanej ścieżki.
Jak wygląda organizacja zajęć?
- Zajęcia w ramach zindywidualizowanej ścieżki realizowane są zarówno wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym, jak i indywidualnie z uczniem.
- W praktyce wygląda to tak, że uczeń realizuje część zajęć z klasą, a część indywidualnie z nauczycielem. Nie oznacza to jednak, że uczeń ma więcej zajęć. Uczeń objęty zindywidualizowaną ścieżkę realizuje zajęcia wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym oraz wybrane zajęcia indywidualnie.
- Uczeń objęty zindywidualizowaną ścieżką realizuje w przedszkolu lub szkole program dostosowany do jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, szczególnie tych wynikających ze stanu jego zdrowia.
- Zajęcia indywidualne z uczniem prowadzą nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do danego rodzaju zajęć. Nauczyciele skupiają się przede wszystkim na poprawie funkcjonowania ucznia w przedszkolu lub szkole.
- Tygodniowy wymiar godzin zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych realizowanych indywidualnie z uczniem ustala dyrektor przedszkola lub szkoły na wniosek rodziców albo pełnoletniego ucznia. Bardzo ważna jest tutaj opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz konieczność realizacji podstawy programowej.
Co jest potrzebne, aby uczeń został objęty zindywidualizowaną ścieżką?
Uczeń, który zostaje objęty zindywidualizowaną ścieżką musi posiadać opinię z publicznej poradni, z której jasno wynika, że istnieje potrzeba objęcia go taką formą pomocą.
Jak wygląda procedura ubiegania się o zindywidualizowaną ścieżkę?
- Rola rodzica – złożenie wniosku o wydanie opinii
Na początku rodzic składa wniosek do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej z prośbą o wydanie opinii w sprawie zindywidualizowanej ścieżki. Do wniosku dołączona jest dokumentacja, która określa trudności w funkcjonowaniu ucznia w przedszkolu lub szkole (informacje dotyczące stanu zdrowia – wpływ przebiegu choroby na funkcjonowanie ucznia w przedszkolu lub szkole oraz ograniczenia uniemożliwiające udział ucznia w zajęciach wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym, a także opinię nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem na temat funkcjonowania ucznia w przedszkolu lub szkole).
Rodzic, który stara się o zindywidualizowaną ścieżkę potrzebuje od szkoły lub przedszkola informacji na temat trudności w funkcjonowaniu ucznia oraz informacji o efektach udzielonej pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Rola poradni – działania po złożeniu wniosku
Poradnia przeprowadza analizę funkcjonowania ucznia uwzględniającą efekty udzielanej dotychczas przez przedszkole lub szkołę pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W związku z tym poradnia może odbyć wywiad z nauczycielem danego przedmiotu, wychowawcą, specjalistą prowadzącym zajęcia z uczniem czy dyrektorem, a także z rodzicami i samym uczniem. Dodatkowo analizie podlega dokumentacja przedszkolna/szkolna. Prowadzone są także obserwacje funkcjonowania ucznia i badania diagnostyczne w poradni.
Trzeba zaznaczyć, że w przepisach nie jest dokładnie określone jakiego rodzaju dokumentacja jest konieczna w celu ubiegania się o zindywidualizowaną ścieżkę. To poradnia psychologiczno-pedagogiczna decyduje czy dostarczona dokumentacja zawiera informacje wystarczające do przyznania dziecku tej formy pomocy.
Wydana przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną opinia w sprawie zindywidualizowanej ścieżki zawiera m.in. zakres, w jakim uczeń będzie korzystał z zajęć indywidualnych, okres objęcia go zindywidualizowaną ścieżką (nie dłuższy niż rok szkolny) oraz działania, jakie powinny zostać podjęte, aby ułatwić mu funkcjonowanie w przedszkolu lub szkole.
Trzeba pamiętać, że szkoła powinna dołożyć wszelkich starań, w tym objąć ucznia różnymi formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, które mogłyby ułatwić mu funkcjonowania w życiu szkoły, bez konieczności wyłączania go z zajęcia z klasą. Tego typu decyzja powinna być ostatecznością.
Mam nadzieję, że artykuł będzie dla Was pomocny. Dajcie znać czy w Waszych szkołach macie uczniów objętych zindywidualizowaną ścieżką kształcenia.
