Trochę refleksji na 6 września – Dzień Czytania Książek
Z artykułu dowiesz się:
- jak zachęcić dziecko do czytania,
- jakie argumenty przemawiają za czytaniem książek,
- jakie mogą być przyczyny niechęci dziecka do czytania i co zrobić w takiej sytuacji.
W ostatnim czasie dużo mówi się o tym, jak bardzo spada w Polsce czytelnictwo zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Jest to coś, co osobiście mnie przeraża, bo sama książki uwielbiam 🙂 Dlaczego tak się dzieje? Na pewno jednym z powodów są gry komputerowe, które zawierają mało treści za to przepełnione są kolorową grafiką, co zdecydowanie bardziej podoba się najmłodszym. Od postawy rodziców w dużej mierze zależy wykształcenie się kultury czytelniczej dzieci.
O tym, ile korzyści niesie ze sobą czytanie książek powiedziano już wiele, dlatego my skupimy się na tym, co może zrobić rodzić, aby zachęcić swoje dziecko do czytania.
- Być przykładem – dziecko częściej będzie podążało za tym, co zobaczy, niż za tym, co usłyszy. Same słowa mogą być niewystarczające. Jeśli rodzic chce, aby dziecko czytało musi mu pokazać, że czytanie jest fajne 🙂
- Dostarczać dziecku odpowiednią literaturę dostosowaną do jego wieku i zainteresowań. Kiedy rodzic wie, że dziecko interesuje się samolotami warto kupić lub wypożyczyć książkę o samolotach. Przyjemnie czyta się to, co nas interesuje. Dodatkowo, jeśli dziecko lubi czytać należy zadbać o to, aby w domu zawsze była jakaś ciekawa pozycja po którą można sięgnąć.
- Dawać możliwość wyboru – dzieci bardzo lubią czytać te książki, które mogą sobie samodzielnie wybrać.
- Mieć dla dziecka czas – zarówno wtedy, kiedy chce, aby rodzic mu poczytał, ale także wtedy, kiedy młody czytelnik chce opowiedzieć lub porozmawiać o tym, co przeczytał.
- Pokazać, że książka może być tak samo atrakcyjną zabawką, jak kolejna lalka czy samochodzik. Może na następne urodziny lub Gwiazdkę warto podarować dziecku książkę? 🙂
- Zapoznać dziecko z miejscami, gdzie można za darmo korzystać z książek, np. z biblioteką.
- Rozmawiać z dzieckiem o tym, jak wiele daje czytanie.
Czy książki rzeczywiście są aż tak potrzebne młodym ludziom? Dlaczego już od dzieciństwa warto wdrażać dziecko do regularnego czytania i budować w nim wewnętrzną motywację czytelniczą?
Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła.
Wisława Szymborska
Poniżej krótka prezentacja korzyści wynikających z czytania książek.
Książki:
- rozwijają myślenie, pobudzają wyobraźnię i kreatywność,
- pomagają rozwijać język i słownictwo,
- rozwijają uczucia i wywołują emocje,
- pomagają w samotności jak przyjaciel,
- dostarczają wiedzy ze wszystkich aspektów życia oraz pomagają zrozumieć siebie, innych ludzi oraz otaczający świat – dzięki temu łatwiej rozmawiać z dziećmi na różne tematy,
- skłaniają do refleksji nad tym, co właściwe, a co nie – uczą zachowań akceptowanych społecznie, dają wiedzę na temat tego, co jest dobre, a co złe,
- pozwalają rozwijać zainteresowania – wzbogacają wiedzę na temat tego, co jest pasją dziecka,
- dodają pewności siebie i pomagają budować poczucie własnej wartości,
- integrują z rówieśnikami – czytając tą samą książkę dzieci mają możliwość rozmowy na temat przeczytanej lektury, mogą wymieniać się doświadczeniami, swoimi refleksami na dany temat,
- pozwalają odpocząć przenosząc w inną rzeczywistość – książki są doskonałym sposobem na relaks oraz oderwanie się od codziennych problemów. Przenosząc się w świat książkowych bohaterów dziecko może spojrzeć na swoje trudności z zupełnie innej perspektywy,
- uczą i wyrabiają zdanie na różne tematy,
- dostarczają rozrywki i pozwalają odkrywać nowe rzeczy – czytając dzieci zdobywają wiedzę z różnych dziedzin, co tym samym sprawia, że spędzają czas w sposób efektywny i wartościowy.
Lista nie jest zamknięta 🙂 Co byście do niej dopisali?
Czytanie to najlepszy sposób uczenia się.
Aleksander Puszkin
A co jeśli dziecko nie chce czytać?
- W sytuacji niechęci dziecka do czytania warto porozmawiać z nim skąd bierze się to uczucie. Może wynika ze złego wyboru książek – są dzieci, które lubią czytać tylko fantasy lub książki przygodowe i każda inna pozycja będzie dla nich nieatrakcyjna. W takiej sytuacji trzeba dać dziecku możliwość wyboru. Z czasem zainteresowanie superbohaterami zacznie się zmieniać i młody człowiek sięgnie po inne pozycje. Zatem pozwólmy dziecku samodzielnie wybrać książkę do czytania albo zróbmy to razem z nim.
- Jeśli dziecko nie potrafi podać powodu swojej niechęci do czytania warto zastanowić się czy przyczyna takiego stanu rzeczy nie leży zupełnie gdzie indziej. Dzieci, które borykają się z problemami ze wzrokiem czują awersję do czytania. W takim przypadku konieczna będzie konsultacja z lekarzem – okulistą, który udzieli fachowej pomocy. Czasami wystarczy założyć okulary, aby świat nabrał zupełnie innych barw 🙂
- Innym powodem niechęci do czytania może być niezdiagnozowana dysleksja. Po diagnozę warto udać się do poradni psychologiczno-pedagogicznej, w której zostaną przeprowadzone badania dziecka pod kątem dysleksji. Otrzymując diagnozę dysleksji dziecko powinno mieć możliwość skorzystania z fachowej pomocy. Na terenie szkoły zwykle są to zajęcia korekcyjno-kompensacyjne i/lub dydaktyczno-wyrównawcze, ale rodzic może szukać pomocy także poza szkołą, którą oferują gabinety lub centra terapeutyczne. Osoby z Gdyni i okolic mogą skorzystać z oferty nowo powstałego Centrum Terapeutycznego Ter-Up. Miejsce to tworzą specjaliści – pasjonaci, którzy łącząc wiedzę z zakresu pomocy pedagogicznej, psychologicznej i logopedycznej z doświadczeniem oraz poczuciem misji oferują kompleksową pomoc dzieciom, nastolatkom oraz rodzicom i opiekunom. Więcej informacji na temat Centrum Terapeutycznego TER-UP można znaleźć tutaj >
- Pamiętajmy, że bez względu na powód niechęci dziecka do czytania nie można zmuszać go do tej czynności. Każdy przymus kojarzy się z przykrym obowiązkiem, a czytanie książek powinno być przyjemnością i dostarczać tylko pozytywnych wrażeń 🙂
- Wiele osób pyta o audiobooki – czy w sytuacji braku chęci dziecka do czytania tradycyjnej książki można korzystać z audioboków? Myślę, że bardzo adekwatną odpowiedź można znaleźć na portalu juniorowo.pl w artykule Audiobooki pomagają rozwijać pasję czytelniczą. Link do artykułu tutaj >
Jeśli chcecie pogłębić tematykę czytania przez dzieci odsyłam Was do artykułu Wczesne czytanie, czyli jak NIE zarządzać rozwojem dzieci, który znajdziecie na stronie dziecisawazne.pl oraz do książki Wychowanie przez czytanie autorstwa Ireny Koźmińskiej i Elżbiety Olszewskiej.