Kluczowe zmiany dla nauczycieli od 1 września 2025 r.
1 września 2025 r. w życie weszły kolejne zmiany w przepisach prawa oświatowego, które bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie szkół, nauczycieli, uczniów oraz rodziców. Nowelizacje obejmują zarówno kwestie organizacyjne, jak i dydaktyczne. Warto zapoznać się z najważniejszymi regulacjami, aby odpowiednio przygotować się do nowego roku szkolnego.
Artykuł zawiera lokowanie marki własnej,
Co się zmienia?
- Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 12 marca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. 2025 poz. 363) – wprowadza dwa nowe przedmioty: edukację obywatelską i edukację zdrowotną.
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000363/O/D20250363.pdf
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 27 czerwca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. 2025 poz. 849) – zmienia organizację kształcenia specjalnego w szkołach i przedszkolach.
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000849/O/D20250849.pdf
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 8 sierpnia 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. 2025 poz. 1111) – nowelizuje przepisy w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Precyzuje wymagania dla nauczycieli m.in. edukacji zdrowotnej, przedszkolnych, specjalistów i psychologów.
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250001111/O/D20251111.pdf
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 17 stycznia 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz.U. 2025 poz. 66) – m.in. zmniejsza liczbę lekcji religii do jednej tygodniowo i reguluje ich organizację.
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000066/O/D20250066.pdf
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 13 czerwca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów (Dz.U. 2025 poz. 1178) – m.in. złagodzenie zwolnień z drugiego języka obcego, w przypadku, gdy uczeń ten realizuje naukę języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego.
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000778/O/D20250778.pdf
- Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 6 marca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej oraz rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 6 marca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia- nowa podstawa programowa wychowania fizycznego oraz podstawy programowe dwóch nowych przedmiotów: edukacji obywatelskiej i zdrowotnej.
Zobacz tutaj: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000378/O/D20250378.pdf oraz tutaj: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000382/O/D20250382.pdf
Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 10 czerwca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego (Dz.U. 2025 poz. 771) – m.in. wprowadza zawód „technik gospodarki nieruchomościami”.
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250000771/O/D20250771.pdf
- Nowelizacje Karty Nauczyciela – Ustawa z dnia 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw – m.in. skrócenie stażu nauczyciela początkującego z dwóch do roku, doprecyzowanie zadań mentora, ujednolicenie wymiaru i zasad przydzielania godzin ponadwymiarowych, zniesienie tzw. „godzin dostępności” („godzin czarnkowych”), wprowadzenie nowych regulacji dotyczących wynagradzania i zatrudnienia.
Zobacz: https://dziennikustaw.gov.pl/D2025000116001.pdf
Źródło: https://www.gov.pl/web/edukacja/nowelizacja-karty-nauczyciela–korzystne-zmiany-dla-nauczycieli
- Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw – więcej tutaj >
Zobacz: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20250001043/O/D20251043.pdf
Mini ściąga zmian w prawie oświatowym – wrzesień 2025 r.
Skrót najważniejszych zmian, które warto znać:
Rozporządzenie MEN z 12.03.2025 – ramowe plany nauczania (Dz.U. 2025 poz. 363)
Co się zmienia?
- wprowadzono dwa nowe przedmioty: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna,
- odchudzenie podstaw programowych (ok. 20%),
- większy nacisk na zajęcia praktyczne i projektowe.
Rozporządzenie MEN z 17.01.2025 – nauka religii (Dz.U. 2025 poz. 66)
Co się zmienia?
- religia/etyka: tylko 1 godzina tygodniowo,
- możliwość łączenia uczniów z różnych klas.
Rozporządzenie MEN z 13.06.2025 – ocenianie i klasyfikowanie (Dz.U. 2025 poz. 1178)
Co się zmienia?
- uproszczone zasady zwalniania z drugiego języka obcego.
Rozporządzenie MEN z 27.06.2025 – kształcenie specjalne (Dz.U. 2025 poz. 849)
Co się zmienia?
- nowe zasady organizacji kształcenia dla uczniów z orzeczeniami,
- doprecyzowanie form wsparcia w klasach integracyjnych.
Rozporządzenie MEN z 08.08.2025 – kwalifikacje nauczycieli (Dz.U. 2025 poz. 1111)
Co się zmienia?
- określenie wymagań dla nauczycieli nowego przedmiotu edukacja zdrowotna,
- złagodzenie wymagań dla psychologów i pedagogów specjalnych,
- możliwość pracy osób z wykształceniem medycznym (z przygotowaniem pedagogicznym).
Rozporządzenie MEN z 10.06.2025 – kształcenie zawodowe (Dz.U. 2025 poz. 771)
Co się zmienia?
- wprowadzenie nowego zawodu: technik gospodarki nieruchomościami,
- aktualizacja podstaw programowych w szkolnictwie branżowym.
Najważniejsze i aktualne przepisy prawa oświatowego znajdziecie w materiale „Prawo oświatowe w pigułce”.
Co z oceną funkcjonalną?
Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy od września 2025 r. do szkół wchodzi ocena funkcjonalna, ponieważ jest wiele sprzecznych informacji na ten temat. Z analizy dostępnych danych wynika, że od 1 września 2025 r. nie wchodzi do szkół żaden nowy, obowiązkowy „system oceniania” pod nazwą ocena funkcjonalna. Potwierdziło to oficjalnie MEN: „trwają prace nad wykorzystaniem oceny funkcjonalnej jako metody wspierającej edukację włączającą, ale nie zmienia to zasad oceniania uczniów od września 2025 r.” – źródło: https://www.gov.pl/web/edukacja/ocena-funkcjonalna–men-pracuje-nad-metodami-lepszej-oceny-potrzeb-i-mozliwosci-dzieci-i-uczniow
Przepisy prawa oświatowego:
- Ocenę bieżącą/klasyfikacyjną nadal reguluje rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów (tekst z 22.02.2019 r. z późn. zm.). Ostatnia nowelizacja z 13.06.2025 r., Dz.U. 2025 poz. 778 nie wprowadza „oceny funkcjonalnej”; dotyczy m.in. zwolnień z drugiego języka obcego. Wejście w życie: 2.07.2025 r.
- Równolegle (1.08.2025) do konsultacji trafił projekt rozporządzenia dla poradni psychologiczno-pedagogicznych (orzeczenia/opinie). Część zmian dotyczy szerszej diagnozy funkcjonowania uczniów. Rozporządzenie wejdzie w życie od 2026 r. – to jednak obszar poradni, nie szkolnego systemu ocen.
Ale uwaga!
- Poradnie psychologiczno-pedagogiczne w nowym modelu diagnozy coraz częściej będą prosić szkoły o wypełnienie narzędzi oceny funkcjonalnej (np. kwestionariusze, arkusze obserwacji, karty mocnych stron i trudności ucznia).
- Wymóg ten nie wynika z rozporządzenia o ocenianiu w szkołach, ale z przepisów dotyczących pracy poradni – projekt nowego rozporządzenia MEN (sierpień 2025, w konsultacjach) przewiduje wprost, że w dokumentacji dołączanej do wniosku o badanie ma się znaleźć ocena funkcjonalna przygotowana przez szkołę.
Więcej informacji na ten temat tutaj >
Co to oznacza dla nauczycieli?
- Nie zmienia się sposób oceniania ucznia w szkole – w dzienniku nadal stopnie/opis.
- Zmienia się współpraca z poradnią – szkoła przygotowując wniosek na badanie, będzie proszona o załączenie arkusza oceny funkcjonalnej ucznia.
- To narzędzie ma pokazać, jak dziecko funkcjonuje na lekcji, w relacjach, w uczeniu się, w samoobsłudze itp. – czyli dane, których poradnia nie zobaczy podczas krótkiego badania.
- W praktyce: dyrektorzy powinni przygotować nauczycielom prosty wzór karty oceny funkcjonalnej, by ujednolicić sposób przekazywania informacji do poradni.
Polecam zapozna się z artykułem: https://epedagogika.pl/aktualnosci/nowa-ocena-funkcjonalna-ucznia.-czy-nowe-przepisy-calkowicie-zmienia-zasady-wydawania-orzeczen-i-opinii-przez-poradnie-psychologicznopedagogiczne-9396.html
Ocena funkcjonalna w szkołach – ściąga dla nauczycieli (od 1.09.2025 r.)
Czym jest ocena funkcjonalna?
- Narzędzie rozpoznawania potrzeb i możliwości ucznia – patrzy na to, co dziecko potrafi, jakie ma mocne strony i w czym potrzebuje wsparcia.
- Stosowana głównie w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
- Pomoc w planowaniu indywidualizacji procesu dydaktycznego i terapeutycznego.
- Uzupełnia diagnozę psychologiczno-pedagogiczną – pozwala na praktyczne określenie sposobu pracy w klasie.
Czym nie jest ocena funkcjonalna?
- Nie zastępuje ocen szkolnych w postaci stopni, oceny opisowej czy klasyfikacji.
- Nie jest nowym systemem oceniania wprowadzonym do prawa oświatowego od 1.09.2025 r.
- Nie ma obowiązku wstawiania jej do dziennika ani stosowania zamiast stopni.
Podstawa prawna (stan na 1.09.2025 r.)
- Nadal obowiązuje:
- Rozporządzenie MEN z 22.02.2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów (z późn. zm.).
- Ostatnia nowelizacja: Dz.U. 2025 poz. 778 (13.06.2025 r.) – nie wprowadza oceny funkcjonalnej.
- MEN zapowiada prace nad wykorzystaniem oceny funkcjonalnej jako narzędzia wspierającego edukację włączającą, ale nie jako elementu oceniania w sensie prawnym.
Co warto wiedzieć od 1.09.2025 r.?
- Szkoły mogą korzystać z narzędzi oceny funkcjonalnej (np. kwestionariusze, karty obserwacji).
- Ocena funkcjonalna może być przydatna przy tworzeniu IPET, planów działań wspierających uczniów, dostosowań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
- W poradniach psychologiczno-pedagogicznych planowane są zmiany (od 2026 r.), które będą mocniej odwoływać się do oceny funkcjonalnej.
Co sądzicie o zmianach w przepisach prawa oświatowego?
