Dlaczego warto wzmacniać odporność psychiczną dzieci – prezentacja materiałów na lekcje profilaktyczną w klasach 1-3
W artykule między innymi:
- źródła odporności psychicznej dziecka,
- szkolne działania mające na celu kształtowanie odporności psychicznej uczniów,
- prezentacja materiałów profilaktycznych do przeprowadzenia lekcji w klasach 1-3 na temat zdrowia psychicznego.
Współczesne dzieci są dużo bardziej zaznajomione z tematyką emocji, niż jeszcze kilka lat temu. Obecnie zarówno świadomi rodzice, jak i szkoła starają się przekazywać dzieciom nie tylko wiedzę, ale także budować zasoby niezbędne w kształtowaniu odporności psychicznej. Źródeł odporności psychicznej dziecka można upatrywać w (za I. Grzegorzewską, Odporność psychiczna dzieci i młodzieży – wyzwanie dla współczesnej edukacji, 2011):
- indywidualnych czynnikach ochronnych, do których zaliczymy m.in. wysoki poziom inteligencji i dobrą sprawność procesów poznawczych oraz pozytywny temperament,
- środowiskowych rodzinnych źródłach odporności psychicznej, gdzie bierze się pod uwagę dwa istotne elementy: przywiązanie i ciepło w relacjach z rodzicami we wcześniejszych okresach rozwojowych oraz sposób funkcjonowania rodziny,
- środowiskowych pozarodzinnych czynnikach ochronnych, w których szczególną rolę odgrywają rówieśnicy oraz dorośli opiekunowie i doradcy młodzieży (np. instruktorzy harcerscy, księża, nauczyciele, trenerzy sportowi, członkowie dalszej rodziny itp.), którzy w naturalny sposób towarzyszą młodzieży w okresie dorastania.
Zdrowie psychiczne jest dzisiaj tematem niezwykle ważnym. W dobie narastających problemów psychicznych u coraz młodszych dzieci bardzo istotne jest, aby jak najwięcej mówić na temat zdrowia psychicznego, które jest równie ważne, jak zdrowie fizyczne.
Szkoła jest szczególnym miejscem w kształtowaniu odporności psychicznej dzieci i młodzieży, ponieważ uczniowie spędzają w niej sporą część swojego życia podlegając różnym wpływom i tworząc wspólnotę (mniej lub bardziej zgraną) ukierunkowaną na zaspokajanie potrzeb psychicznych oraz realizację osobistych celów.
Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne to jedna z form pomocy psychologiczno-pedagogicznej realizowanej w szkole, nakierowana przede wszystkim na rozwijanie sfery emocjonalnej i społecznej. Więcej na temat zajęć możecie przeczytać tutaj >
Jednak w zajęciach tych nie biorą udziału wszyscy uczniowie, ale wybrani, dlatego istotne jest, aby wiedza dotycząca emocji oraz dbania o swoje zdrowie psychiczne była przekazywana nie tylko wybranym, ale wszystkim uczniom. Im wcześniej zaczniemy uświadamiać dzieci o konieczności dbania o swój dobrostan psychiczny, tym większa szansa, że unikniemy problemów w tym obszarze w przyszłości.
Warto zatem prowadzić pogadanki, a także lekcje profilaktyczne w klasach na temat zdrowia psychicznego i dbania o swoje dobre samopoczucie, które jest podstawą utrzymania dobrostanu psychicznego.
W związku z obchodzonym 10 października Światowym Dniem Zdrowia Psychicznego przez cały październik prowadziłam lekcje profilaktyczne w klasach 1-3 dotyczące zdrowia psychicznego. Jako pedagog szkolny uważam, że jest to niezwykle ważna część mojej pracy. Materiały, którymi się z Wami dzielę, zostały przeze mnie przetestowane i jako, że sprawdziły się doskonale nie chce chować ich do szuflady. Mam nadzieję, że przydadzą się i Wam.
Pakiet materiałów do przeprowadzenia 45-minutowych zajęć profilaktycznych dotyczących zdrowia psychicznego zawiera:
- Prezentację multimedialną (24 slajdy) – prezentacja dostępna zarówno w wersji PDF, jak i w wersji edytowalnej (Power Point), dzięki czemu można dowolnie ją modyfikować i dostosowywać do swoich potrzeb.
- Szczegółowy plan realizacji zajęć z wykorzystaniem prezentacji lub/i kart pracy.
- Karty pracy dla uczniów z instrukcją wykonania (5 kart pracy). Karty można wykorzystać podczas prowadzenia lekcji profilaktycznej, ale także jako samodzielne materiały do pracy grupowej lub indywidualnej.
Materiały pozwolą z łatwością przeprowadzić zajęcia profilaktyczne z młodszymi uczniami – klasy 1-3 szkoły podstawowej. Z materiałów mogą skorzystać:
- pedagodzy szkolni,
- psycholodzy,
- nauczyciele i wychowawcy,
- rodzice pracujący z dziećmi w domu.
Materiały zostały opracowane w taki sposób, aby każdy, bez zbędnego przygotowania mógł przeprowadzić zajęcia z klasą. Wystarczy przeczytać szczegółowy plan realizacji zajęć, zapoznać się z prezentacją i kartami pracy i działać 😉
Zakres tematyczny materiałów:
- Jakie jest Twoje dzisiejsze samopoczucie?
- Co to są emocje? Czy są dobre i złe emocje?
- Każdy z nas jest inny, ale każdy jest wyjątkowy – każdy potrzebuje czegoś innego, aby czuć się dobrze.
- Co to jest zdrowie psychiczne?
- Zdrowie psychiczne jest tak samo ważne, jak zdrowie fizyczne.
- Kto może pomóc, kiedy jest ci źle?
- Jak dbać o swoje zdrowie psychiczne? – przegląd sposobów sprzyjających utrzymaniu dobrego samopoczucia.
Źródło wykorzystane w artykule:
- Grzegorzewska I., Odporność psychiczna dzieci i młodzieży – wyzwanie dla współczesnej edukacji, “Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: kwartalnik myśli społeczno-pedagogicznej” 2011, nr 1 (53), s. 37-51.
